Within the Context on Turkey's Perceptions Radical Religious Groups in Macedonia and Effects on Balkans Turkey Relations (Wahabism/Salafism Example)
Öz
The reality experienced throughout history, the direction of the
Balkan Muslims that has turned constantly to Anatolia. Thanks to soft power and
cultural diplomacy that Turkey's foreign policy in recent years has been
successfully applied not allow the damage to relations with Macedonia. In the
case of a small sample of the Balkans, Macedonia is an important country for
Turkey. Therefore, the situation of Macedonia generally applies to other Balkan
countries as well. Recently, however, extremist religious groups are adversely
affect the relations between Turkey and Macedonia. Wahhabi-Salafis, who are
followers of the external mentality, have always chosen Muslims as their
target, like Hawarijites. In this context, in recent years, it has been
observed that religious extremism-based extremist elements generally belong to
the External Thought in every part of the world.. This paper is based on a
survey on ethnic peace and extremist groups in Macedonia. Our research is unique
and very important in bringing out the problems and the places of focus with
modern techniques.
Kaynakça
- Abdulkerim el-Hamid, el-Kavlul-Muhtar li-Fenain’n-Nar, Riyad: 1997.
- Abdulvahhab, M., Feth’ul-Mecid, Riyad: Darusselam Yayınevi, 1980.
- Abdulvahhab, M., Feth-ul-Mecid, Riyad: Darusselam Yayınevi, 1995.
- Abdülvehhab, M., Er-Risale, Riyad: 1983.
- Ahmetbeyoğlu, A., Avrupa Hun İmparatorluğu, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2001.
- el-Akkad, H., Halakatü’n-Memnua, Mısır/Tanta: Darüssahabe, 1995.
- Armenian, S.K. (hazırlayan): Külliyat-ı Kavanin, TTK Kütüphanesi, trz, Dosya No:1, Belge No:2599, Ankara.
- Aslan, H., “Osmanlı Son Döneminde Kosova’da İhtidâ (İslâmlaşma Süreci) Üzerine Bazı Değerlendirmeler”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 52:1, Ankara: 2011.
- Başümeyl, M. et-Tevhid, Riyad: 1996.
- Bayraktar, H., “Osmanlı’nın Balkanlardan Çekilmesi: Savaşlar, İsyanlar ve Göçler”, Balıkesir Üniversitesi Tarih Bülteni, sy.1, Balıkesir: 2007.
- Biçer, R., “Osmanlı Arşiv Belgeleri Doğrultusunda Kosova Halkının Müslüman Olması”, http://kosovacumhuriyeti.tr.gg/ (Erişim: 27.10.2016)
- Dalgın, Nihat, İslâm Hukukuna Göre Müslüman-Gayr‑i Müslim Evliliği, Samsun: Etüt Yayınları, 2005.
- Dalkılıç, M. ve Biçer R. Balkanların Geleceği Açısından Makedonya’da Etnik Barış ve Dini Aşırı Gruplar, Proje, İstanbul Üniversitesi BAP Birimi, İstanbul: 2016. Ercan, Y., Osmanlı İmparatorluğu’nda Bulgarlar ve Voynuklar, Ankara: TTK Yayınları, 1989.
- Eren, E., Balkanizasyon Sürecinde Devletleşme, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Genel Kamu Hukuku Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: 2012.
- Esen, M., “Kur’an’ın Ehl‑i Kitab’a Bakışı”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51:1, Ankara: 2010.
- el-Fevzan S., Nazarat ve Takibat ala mafi Kitap es-Selefiye, Riyad: Daru’l-Vatan, 1999.
- Frankel, E., Turning a Donkey into a Horse: Conflict and Paradox in the Identity of Macedonian Muslims, 23rd National Convention of the AAASS. Miami: 1991.
- Göyünç, N., “Türkler ve Balkan Milletleri Arasında Kültürel İlişkiler-Sorunlar”, Belleten Dergisi, sy. 61, 1997.
- Günay, Ünver, “Tendance de Tolerance Religieuse Dans la Culture Turque”, EÜİFD, Kayseri: 1990.
- Hacısalihoğlu, Mehmet, “Makedonya”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, c. 27, s. 437-444, İstanbul: 2003.
- Hamza, Y., Başlangıçtan Günümüze Makedonya Türklüğü, Makedonya'da Rumeli Türklerinin Tarih ve Kültürleri Konferansı, (der.) Kemal Vatan, İzmir: 1996.
- Hatipoğlu, M., Kuruluşundan Günümüze Makedonya Cumhuriyetinin Dış Politikası ve Balkan Ülkeleriyle İlişkileri, Balkan Diplomasisi, (der: Ömer Lütem vd.), Ankara: Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları, 2001.
- http://www.turkdunyasi.org. “Balkan Müslümanlarının Türk’lüğü” (Erişim: 20.10.2016).
- https://www.balkanolojicom.tr.gg (Erişim: 20.10.2016).
- İbn Baz, Tenbihat firreddi ala men Tevelle’s-sıfat, Riyad: Müftülük Genel Başkanlığı, 1990.
- İnbaşı, M., “Makedonya’da Osmanlı Hâkimiyeti: Değişen Ve Değişmeyen Kimlik Makedonya Sorunu Dünden Bugüne”, Ankara: Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları, 2002.
- Kaya, R., “Ehl-i Kitâb”, Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1994.
- Kaya, R., Kurân’a Göre Ehli Kitap ve İslam, İstanbul: Babil yayınları, 2011.
- Kocabaş, S., Avrupa Türkiye’sinin Kaybı Ve Balkanlarda Panislavizm, İstanbul: Vatan Yayınları, 1986.
- Ostrogorsky, G., Bizans Tarihi, (çev: F. Işıltan,), Ankara: TTK Yayınları, 1995.
- Öztuna, Y., Başlangıcından Zamanımıza Kadar Türkiye Tarihi, İstanbul: Hayat Yayınları, 1973.
- Rasonyi, L., Tarihte Türklük, Ankara: Türk Tarih Kültür Araştırma Enstitüsü Yayınları, 1971.
- Sancaktar, C., “Balkanlarda Osmanlı Hâkimiyeti Ve Stratejik Mirası”, Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, sy. 2, 2001.
- Sphrantzes, G.- Chronicon, Benn, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri, 1938.
- Şiblî, M., Asr-ı Saadet, (çev:Ömer Rıza Doğrul), İstanbul: Eser Neşriyat, 1974.
- Todorova, M., The Ottoman Legacy in the Balkans, The Balkans: A Mirror of the New International Order, (edit. G. G. Özdoğan, K. Saşbaşlı), İstanbul: 1995.
- Turan, O., Selçuklular ve İslamiyet, İstanbul: Turan Neşriyat Yurdu, 1971.
- et-Tuveyciri M., Daru’l-Liva, Riyad 1995.
- Türkmen, F., Tarihte Balkan Türkleri ve Makedonya’nın Türkler Tarafından İskânı, İzmir: Ege Yayınevi, 1996.
- Ural, S., “Tarihi Perspektif Işığında Makedonya'da Türklerin Gündelik Yaşamı”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:14, Sayı:1/Mart, s.384-419, Mart 2016.
- Ural, S., Balkanların İncisi Ohri, İstanbul: Mostar Yayınları, 2013.
- Yalçıntaş, N., Balkanlarda İslamiyet, İstanbul: 21. Asır Yayınevi, 2010.
- Yavuz, Y.Ş., “Hidâyet”, Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2004.
- Yazır, Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul: Eser Yayınları, 1990.
Türkiye Algısı Bağlamında Makedonya’da Aşırı Dini Gruplar ve Türkiye-Balkan İlişkilerine Etkisi (Vehhabilik/Selefilik Örneği)
Öz
Tarih boyunca yaşanan realiteler Balkan Müslümanlarının yönünü sürekli
Anadolu’ya çevirmiştir. Türkiye son yıllarda dış politikasında
başarıyla uyguladığı yumuşak güç ve diplomasi kültürü sayesinde Makedonya ile
ilişkilerin zarar görmesine müsaade etmemiştir. Balkanların küçük bir
numunesi durumundaki Makedonya Türkiye için önemli bir ülkedir. Bu yüzden
Makedonya’nın durumu genellikle diğer Balkan ülkeleri için de geçerlidir. Ancak
son zamanlarda aşırıcı dini gruplar Türkiye-Makedonya ilişkilerini olumsuz
yönde etkilemektedir. Harici zihniyetin takipçisi niteliğinde olan
Vehhabi-Selefi düşünce mensupları kendilerine hedef kitle olarak –tıpkı
Hariciler gibi- genellikle Müslümanları seçmiştir. Bu bağlamda son yıllarda
dünyanın her tarafında dini temalı aşırıcı unsurların genellikle Harici
düşünceye mensup olduğu görülmektedir. Bu araştırmanın bir kısmı Makedonya’daki
etnik barış ve aşırı dini grupları konu edinen bir ankete (survey)[1]
dayanmaktadır. Araştırmamız modern tekniklerle sorunları ve odaklandığı yerleri
ortaya çıkarması bakımından özgün ve oldukça önemlidir.
[1] Bu
çalışma İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi
tarafından desteklenmiştir. Proje numarası 29636 (2016).
Anahtar Kelimeler
Makedonya Balkanlar Selefilik Vehhabilik Müslümanlar Terör Din
Kaynakça
- Abdulkerim el-Hamid, el-Kavlul-Muhtar li-Fenain’n-Nar, Riyad: 1997.
- Abdulvahhab, M., Feth’ul-Mecid, Riyad: Darusselam Yayınevi, 1980.
- Abdulvahhab, M., Feth-ul-Mecid, Riyad: Darusselam Yayınevi, 1995.
- Abdülvehhab, M., Er-Risale, Riyad: 1983.
- Ahmetbeyoğlu, A., Avrupa Hun İmparatorluğu, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2001.
- el-Akkad, H., Halakatü’n-Memnua, Mısır/Tanta: Darüssahabe, 1995.
- Armenian, S.K. (hazırlayan): Külliyat-ı Kavanin, TTK Kütüphanesi, trz, Dosya No:1, Belge No:2599, Ankara.
- Aslan, H., “Osmanlı Son Döneminde Kosova’da İhtidâ (İslâmlaşma Süreci) Üzerine Bazı Değerlendirmeler”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 52:1, Ankara: 2011.
- Başümeyl, M. et-Tevhid, Riyad: 1996.
- Bayraktar, H., “Osmanlı’nın Balkanlardan Çekilmesi: Savaşlar, İsyanlar ve Göçler”, Balıkesir Üniversitesi Tarih Bülteni, sy.1, Balıkesir: 2007.
- Biçer, R., “Osmanlı Arşiv Belgeleri Doğrultusunda Kosova Halkının Müslüman Olması”, http://kosovacumhuriyeti.tr.gg/ (Erişim: 27.10.2016)
- Dalgın, Nihat, İslâm Hukukuna Göre Müslüman-Gayr‑i Müslim Evliliği, Samsun: Etüt Yayınları, 2005.
- Dalkılıç, M. ve Biçer R. Balkanların Geleceği Açısından Makedonya’da Etnik Barış ve Dini Aşırı Gruplar, Proje, İstanbul Üniversitesi BAP Birimi, İstanbul: 2016. Ercan, Y., Osmanlı İmparatorluğu’nda Bulgarlar ve Voynuklar, Ankara: TTK Yayınları, 1989.
- Eren, E., Balkanizasyon Sürecinde Devletleşme, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Genel Kamu Hukuku Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: 2012.
- Esen, M., “Kur’an’ın Ehl‑i Kitab’a Bakışı”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51:1, Ankara: 2010.
- el-Fevzan S., Nazarat ve Takibat ala mafi Kitap es-Selefiye, Riyad: Daru’l-Vatan, 1999.
- Frankel, E., Turning a Donkey into a Horse: Conflict and Paradox in the Identity of Macedonian Muslims, 23rd National Convention of the AAASS. Miami: 1991.
- Göyünç, N., “Türkler ve Balkan Milletleri Arasında Kültürel İlişkiler-Sorunlar”, Belleten Dergisi, sy. 61, 1997.
- Günay, Ünver, “Tendance de Tolerance Religieuse Dans la Culture Turque”, EÜİFD, Kayseri: 1990.
- Hacısalihoğlu, Mehmet, “Makedonya”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, c. 27, s. 437-444, İstanbul: 2003.
- Hamza, Y., Başlangıçtan Günümüze Makedonya Türklüğü, Makedonya'da Rumeli Türklerinin Tarih ve Kültürleri Konferansı, (der.) Kemal Vatan, İzmir: 1996.
- Hatipoğlu, M., Kuruluşundan Günümüze Makedonya Cumhuriyetinin Dış Politikası ve Balkan Ülkeleriyle İlişkileri, Balkan Diplomasisi, (der: Ömer Lütem vd.), Ankara: Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları, 2001.
- http://www.turkdunyasi.org. “Balkan Müslümanlarının Türk’lüğü” (Erişim: 20.10.2016).
- https://www.balkanolojicom.tr.gg (Erişim: 20.10.2016).
- İbn Baz, Tenbihat firreddi ala men Tevelle’s-sıfat, Riyad: Müftülük Genel Başkanlığı, 1990.
- İnbaşı, M., “Makedonya’da Osmanlı Hâkimiyeti: Değişen Ve Değişmeyen Kimlik Makedonya Sorunu Dünden Bugüne”, Ankara: Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları, 2002.
- Kaya, R., “Ehl-i Kitâb”, Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1994.
- Kaya, R., Kurân’a Göre Ehli Kitap ve İslam, İstanbul: Babil yayınları, 2011.
- Kocabaş, S., Avrupa Türkiye’sinin Kaybı Ve Balkanlarda Panislavizm, İstanbul: Vatan Yayınları, 1986.
- Ostrogorsky, G., Bizans Tarihi, (çev: F. Işıltan,), Ankara: TTK Yayınları, 1995.
- Öztuna, Y., Başlangıcından Zamanımıza Kadar Türkiye Tarihi, İstanbul: Hayat Yayınları, 1973.
- Rasonyi, L., Tarihte Türklük, Ankara: Türk Tarih Kültür Araştırma Enstitüsü Yayınları, 1971.
- Sancaktar, C., “Balkanlarda Osmanlı Hâkimiyeti Ve Stratejik Mirası”, Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, sy. 2, 2001.
- Sphrantzes, G.- Chronicon, Benn, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri, 1938.
- Şiblî, M., Asr-ı Saadet, (çev:Ömer Rıza Doğrul), İstanbul: Eser Neşriyat, 1974.
- Todorova, M., The Ottoman Legacy in the Balkans, The Balkans: A Mirror of the New International Order, (edit. G. G. Özdoğan, K. Saşbaşlı), İstanbul: 1995.
- Turan, O., Selçuklular ve İslamiyet, İstanbul: Turan Neşriyat Yurdu, 1971.
- et-Tuveyciri M., Daru’l-Liva, Riyad 1995.
- Türkmen, F., Tarihte Balkan Türkleri ve Makedonya’nın Türkler Tarafından İskânı, İzmir: Ege Yayınevi, 1996.
- Ural, S., “Tarihi Perspektif Işığında Makedonya'da Türklerin Gündelik Yaşamı”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:14, Sayı:1/Mart, s.384-419, Mart 2016.
- Ural, S., Balkanların İncisi Ohri, İstanbul: Mostar Yayınları, 2013.
- Yalçıntaş, N., Balkanlarda İslamiyet, İstanbul: 21. Asır Yayınevi, 2010.
- Yavuz, Y.Ş., “Hidâyet”, Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2004.
- Yazır, Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul: Eser Yayınları, 1990.
Ayrıntılar
| Konular | Din Araştırmaları |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Ekim 2017 |
| Kabul Tarihi | 24 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017Cilt: 10 Sayı: 2 |
_____________________________________ ISSN 1309-5803 e-Makâlât Mezhep Araştırmaları Dergisi _______________________________