Bu çalışma İslam Mezhepleri Tarihi’nde isimlendirme sorunu ve bir mezhep, ekol, gelenek veya grubun kendi sistematiği içerisinde ele alınması konularını Alevî nitelemeli gelenek örnekleminde incelemektedir. Bir mezhep, ekol, gelenek ya da grubun isimlendirilmesi; kurucu ismi, ana düşüncesi, iddiaları ve kavramları, mekânla ilişkisi gibi hususlarda sunduğu veriler bakımından önemlidir. Diğer önemli bir husus da bunların kendi sistematik yapısı ve kavramları gözetilerek ele alınmasının gerekliliğidir. Nitel araştırma yöntemiyle yürütülen bu araştırmada, Alevî nitelemeli gelenek mensubu topluluklarla ilgili bazı tartışmalı konuların, Mezhepler Tarihi’nin söz konusu iki alandaki metodik yaklaşımları merkezinde incelenmesi amaçlanmaktadır. Alevî nitelemeli topluluklar, ocak sistemine dayalı olarak varlıklarını sürdürmekte ve her ocak farklı bir tasavvufî neşveye sahip olabilmektedir. Gerek ocak farklılığı gerek tasavvufî ekol mensubiyeti, ana konulardan âdâb ve erkâna hemen hemen bütün alanlarda ocaklar arasında farklılıkların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu durumda Alevî gelenekle ilgili yürütülecek çalışmalarda öncelikle ocak sistemi dikkate alınmalıdır. “Sırf tesmiye mahiyeti değiştirmese” de isimlendirmenin olay ya da olgunun keyfiyetiyle irtibatlı olduğu açıktır. Dolayısıyla isimlendirme hususunda ocakların geleneksel olarak taşıdıkları isimler merkeze alınarak ana ocak ve alt ocaklar sistematiğine dayalı mevcut durum göz önünde bulundurulmalı; geleneğe kimliğini kazandıran ana konular, dinî sosyokültürel kurumsal yapılar ele alınırken de her ocağın kendi sistematiği ve kavramsal örüntüsü dikkate alınmalıdır.
İslam Mezhepleri Tarihi İsimlendirme Sorunu Mezhep ve Gelenek Sistematiği Kavramlar Alevî Gelenek Mensubu Ocaklar
Derginin bütün ekibine akademik dünyaya katkıları nedeniyle teşekkür ediyor, başarılar diliyorum.
This study examines the problem of naming in the History of Islamic Sects and the handling of a sect, school, tradition or group within its own systematic, in the example of Alevi-qualified tradition. Naming of a sect, school, tradition or group; It is important in terms of the data it presents on issues such as the founder's name, main idea, claims and concepts, and its relationship with places. Another important point is that they should be handled by considering their own systematic structure and concepts. In this research, which is carried out with the qualitative research method, it is aimed to examine some controversial issues related to Alevi-qualified traditional communities, in the center of the methodical approaches of the History of Sects in these two fields. Alevi-called traditional communities continue their existence based on the ‘ocak’ system, and each ‘ocak’ can have a different mystical inclination. Both the difference in the ‘ocak’ and the affiliation of the sufi orders cause differences between the ‘ocak’s in almost all areas, from the main subjects to etiquettes and manners. In this case, the ‘ocak’system should be taken into account in the studies to be carried out on the Alevi tradition. It is clear that naming is related to the nature of the event or phenomenon, even though "the mere naming does not change the nature". Therefore, the current situation based on the main and sub ocaks’ systematics should be taken into account by taking the traditional names of the ocaks to the center in naming issues; while the main issues that give the tradition its identity and religious-socio-cultural institutional structures are discussed, the systematic and conceptual pattern of each ‘ocak’ should be considered.
History of Islamic Sects Problem of Naming Sect and Tradition Systematics Concepts ‘Ocak’s That Belonging to the Alevi Tradition
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Early Pub Date | June 29, 2023 |
Publication Date | June 30, 2023 |
Submission Date | June 14, 2023 |
Acceptance Date | June 26, 2023 |
Published in Issue | Year 2023Volume: 16 Issue: 1 |
_____________________________________ ISSN 1309-5803 e-Makâlât Mezhep Araştırmaları Dergisi _______________________________