Öz
This study aimed to examine social representations of internet addiction. An attempt has been made to obtain detailed information from the perspective of society about the content of "internet addiction" information, which is used in daily life and can be handled on the basis of scientific knowledge. The main themes of the study are; whether internet addiction is a type of addiction and which type it is included in, who it is seen in, what its causes and justifications might be, what problems it may cause, and the 3 things that come to mind with the expression of internet addiction, which includes the free association method in order to establish a connection between internet addiction and the theory of social representations. It was created by specifying the word. As a result of the answers given by the participants, daily knowledge and scientific knowledge content regarding the concept of internet addiction were examined alternately. Participants of the research (sample); it consists of 15 people, 7 men and 8 women, aged between 19 and 65, living in İzmir. In accordance with the purpose of the research, the interview form prepared with 5 open-ended questions was applied to the participants by face-to-face interviews, and the recorded interviews were later transcribed. The obtained data were analyzed according to the frequency analysis technique based on content analysis. As a result of the analysis; the fact that internet addiction is seen as a type of addiction and when evaluated categorically, the majority state that it is in the technological addiction subclass, the group prone to internet addiction is seen mostly in children and then adolescents and adults, experiencing negative psychological mood and this state of stress are the causes of internet addiction. The most common problems caused by internet addiction are problems in romantic relationships, followed by sleeping problems and lying behavior. When internet addiction is mentioned, the participants mostly think of social media and sharing, and they associated the questions asked about the social representations of internet addiction with these answers. The representations of "technology addiction", "children", "negative psychological mood (stress)", "problems in romantic relationships" and "social media" were high in the answers given by the participants. These shared representations have led to the interpretation that scientific knowledge and common sense knowledge are formed based on social interactions.
Anahtar Kelimeler
Internet Addiction Theory of Social Representation Content Analysis Qualitative Research
Kaynakça
- Aktaş, V., Cirhinlioğlu, F., & Özkan, B. (2004). Türk Örnekleminde Avukat Olan ile Olmayanların Adalete ve Türkiye’deki Hukuk Sistemine İlişkin Sosyal Temsilleri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 21(2), 61-80.
- Arısoy, Ö. (2009). İnternet Bağımlılığı ve Tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1, 55-67.
- Arkonaç, S. A. (2010). Kolektif Bilinç/ Kolektif Temsiller: Wundt ile Durkheim. Sosyoloji Dergisi, 3 (21), 103-113.
- Bağatarhan, T., & Siyez, D.M. (2017). Programs for Preventing Internet Addiction during Adolescence: A Systematic Review. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 4(2), 257- 265.
- Balcı, Ş., & Gülnar, B. (2009). Üniversite Öğrencileri Arasında İnternet Bağımlılığı ve İnternet Bağımlılarının Profili. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(1), 5-22.
- Batıgün- Durak, A., & Hasta, D. (2010). İnternet Bağımlılığı: Yalnızlık ve Kişilerarası İlişki Tarzları Açısından Bir Değerlendirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 213- 219.
- Bilgin, N. (2013). Tarih ve Kolektif Bellek. Bağlam Yayınları: İstanbul.
- Bilgin, N. (2016). Sosyal Psikoloji Sözlüğü Kavramlar, Yaklaşımlar. Bağlam Yayınları: İstanbul.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları: Ankara.
- Caplan, S. E. (2002). Problematic internet use and psychosocial well-being: development of a theory based cognitive behavioral measurement ınstrument. Computers in Human Behavour, 18(5), 553-575.
- Cengizhan, C. (2005). Öğrencilerin Bilgisayar ve İnternet Kullanımında Yeni Bir Boyut: “İnternet Bağımlılığı”. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22, 83- 98.
- Cesur, S. (2006). 17 Ağustos Depremiyle İlgili Sorumluluk Atıfları. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 43-67.
- Cirhinlioğlu, F. G., Aktaş, V., & Özkan, B., Ö. (2006). Sosyal Temsil Kuramına Genel Bir Bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(2), 163-174.
- Çakmak, S., & Tamam, L. (2018). Kumar Oynama Bozukluğu: Genel Bir Bakış. Journal of Dependence, 19(3), 78-97.
- Çetin, M., & Asıl, S. (2018). Sosyal Temsiller Kuramı Bağlamındaki Kriz Olgusunun Değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(3), 6- 28.
- Dost, A., Doğan, A., & Huyar, D. (2021). Hemşirelik Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığı. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 4(3), 393- 401.
- Ekşi, F., & Ümmet, D. (2013). Bir Kişilerarası İletişim Problemi Olarak İnternet Bağımlılığı ve Siber Zorbalık: Psikolojik Danışma Açısından Değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 91-115.
- Erses, T., & Müezzin- Emre, E. (2018). İnsani Değerler Psiko-Eğitim Programının Ergenlerde İnternet Kullanımına Etkisi. İnternational Journal of Humanity and Education, 4(7), 313- 326.
- Ertürk, H. (2018). Rüyaların Sosyal Temsilleri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Gosling, S. D., & Mason, W. (2015). İnternet Research in Psychology. The Annual Review of Psychology, 66, 877- 902.
- Göz, İ. (Ed.). (2021). Psikolojide Araştırma Yöntemleri. Nobel Yayınları: Ankara.
- Griffiths, M. (1999). Internet Addiction: Fact or Fiction?. The Psychologist, 12(5), 246-250.
- Kösegil, E. (2022). Social Representations of Food and Healthy Eating During Covid-19 Pandemic, Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Menkü, M. U. (2006). Kalite Algısının Sosyal Temsilleri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Moscovici, S. (2001). Social representations explorations in social psychology. New York University Press: New York.
- Moscovici, S. (2008). Psychoanalysis: Its image and its public. Polity.
- Narter, M. (2003). Deliliğin Sosyal Temsilleri. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(7), 23-70.
- Narter, M. (2004). Sağlık ve Hastalığın Sosyal Temsilleri. Psikoloji Çalışmaları, 24, 57-74.
- Narter, M. (2012). Türkiye’de Psikanalizin Sosyal Temsilleri. Bağlam Yayınları: İstanbul.
- Narter, M. (2017). Günlük Hayat ve Medyada Psikanalizin Sosyal Temsilleri. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 357-387.
- Öner, B. (2002). Sosyal Temsiller. Kriz Dergisi, 10(1), 29-35.
- Özkaya, M.N. (2021). Social Representations of Digital Games. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Şah, U. (2009). Türkiye’deki Gençlerin Cinsel Yönelimlere İlişkin Sosyal Temsilleri ve Homofobi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Şah, U. (2011). Türkiye’deki Gençlerin Cinsel Yönelimlere Karşı Sosyal Temsilleri. Türk Psikoloji Yazıları, 14(27), 88-99.
- Şenormancı, Ö., Konkan, R., & Süngür, M. Z. (2010). İnternet Bağımlılığı ve Bilişsel Davranışçı Terapisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 261- 268.
- Üzelgün, M. A. (2015). Sosyal Temsil Çalışmaları İçin Sistematik Bir Yöntem Olarak Argüman Analizi. Psikoloji Çalışmaları, 35(2), 71- 92.
- Web: We are social Digital 2022: Turkey — DataReportal – Global Digital Insights https://datareportal.com/reports/digital-2022-turkey
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık: Ankara.
Öz
Bu çalışma, internet bağımlılığına yönelik sosyal temsilleri incelemeyi amaçlamıştır. Gündelik hayatta kullanılan ve bilimsel bilgi temelli ele alınabilen “internet bağımlılığı” bilgisinin içeriğine dair toplum gözünden ayrıntılı bir bilgi edinebilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın ana temalarını; internet bağımlılığının bir bağımlılık türü olup olmaması ve hangi türe dahil edilmesi, kimlerde görüldüğü, gerekçelerinin neler olabileceği, yol açtığı problemlerin neler olabileceği ve katılımcıların internet bağımlılığı ile sosyal temsiller kuramı arasında bağ kurabilmek adına serbest çağrışım yönteminin dahil olduğu internet bağımlılığı ifadesiyle akıllarına gelen 3 kelimeyi belirtmeleri ile oluşturulmuştur. Katılımcıların vermiş olduğu cevaplar neticesinde internet bağımlılığı kavramına yönelik gündelik bilgi ve bilimsel bilgi içerikleri dönüşümlü olarak incelenmiştir. Araştırmanın katılımcıları (örneklem); İzmir’de yaşayan, 19- 65 yaş aralığında, 7’si erkek ve 8'i kadın olmak üzere 15 kişiden oluşmaktadır. Araştırmanın amacına uygun olarak 5 açık uçlu sorudan hazırlanan görüşme formu katılımcılarla yüze yüze görüşerek uygulanmış, kaydedilen görüşmeler daha sonrasında yazıya geçirilmiştir. Elde edilen veriler, içerik analizine bağlı frekans analizi tekniğine göre analiz edilmiştir. Analiz sonucunda; internet bağımlılığının bir bağımlılık türü olarak görüldüğü ve kategorik olarak değerlendirildiğinde çoğunluğun teknolojik bağımlılık alt sınıfında yer aldığını ifade etmesi, internet bağımlılığına yatkın grubun en çok çocuklarda ve devamında ergenler, yetişkinler olarak görülmesi, internet bağımlılığının gerekçeleri olarak negatif psikolojik duygudurumun yaşanması ve stresin bu durumu tetikleyebileceği, internet bağımlılığının yol açtığı problemler olarak en çok romantik ilişkilerde sorunların olması ve devamında uyku sorunları ile yalan söyleme davranışının gelmesi, internet bağımlılığı denildiğinde katılımcıların akıllarına en çok sosyal medya ve paylaşmak ifadeleri gelerek internet bağımlılığının sosyal temsillerine yönelik sorulan soruları bu cevaplar ile ilişkilendirmişlerdir. “Teknoloji bağımlılığı”, “çocuklar”, “negatif psikolojik duygudurum (stres)”, “romantik ilişkilerde sorunlar”, “sosyal medya” temsilleri katılımcıların vermiş olduğu cevaplarda yüksek frekanslar olmuştur. Paylaşılan bu temsiller, bilimsel bilgi ve sağduyu bilgisinin toplumsal etkileşimlere dayanarak oluştuğu yorumunu doğurmuştur.
Anahtar Kelimeler
İnternet Bağımlılığı Sosyal Temsiller Kuramı İçerik Analizi Nitel Araştırma
Kaynakça
- Aktaş, V., Cirhinlioğlu, F., & Özkan, B. (2004). Türk Örnekleminde Avukat Olan ile Olmayanların Adalete ve Türkiye’deki Hukuk Sistemine İlişkin Sosyal Temsilleri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 21(2), 61-80.
- Arısoy, Ö. (2009). İnternet Bağımlılığı ve Tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1, 55-67.
- Arkonaç, S. A. (2010). Kolektif Bilinç/ Kolektif Temsiller: Wundt ile Durkheim. Sosyoloji Dergisi, 3 (21), 103-113.
- Bağatarhan, T., & Siyez, D.M. (2017). Programs for Preventing Internet Addiction during Adolescence: A Systematic Review. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 4(2), 257- 265.
- Balcı, Ş., & Gülnar, B. (2009). Üniversite Öğrencileri Arasında İnternet Bağımlılığı ve İnternet Bağımlılarının Profili. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(1), 5-22.
- Batıgün- Durak, A., & Hasta, D. (2010). İnternet Bağımlılığı: Yalnızlık ve Kişilerarası İlişki Tarzları Açısından Bir Değerlendirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 213- 219.
- Bilgin, N. (2013). Tarih ve Kolektif Bellek. Bağlam Yayınları: İstanbul.
- Bilgin, N. (2016). Sosyal Psikoloji Sözlüğü Kavramlar, Yaklaşımlar. Bağlam Yayınları: İstanbul.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları: Ankara.
- Caplan, S. E. (2002). Problematic internet use and psychosocial well-being: development of a theory based cognitive behavioral measurement ınstrument. Computers in Human Behavour, 18(5), 553-575.
- Cengizhan, C. (2005). Öğrencilerin Bilgisayar ve İnternet Kullanımında Yeni Bir Boyut: “İnternet Bağımlılığı”. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22, 83- 98.
- Cesur, S. (2006). 17 Ağustos Depremiyle İlgili Sorumluluk Atıfları. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 43-67.
- Cirhinlioğlu, F. G., Aktaş, V., & Özkan, B., Ö. (2006). Sosyal Temsil Kuramına Genel Bir Bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(2), 163-174.
- Çakmak, S., & Tamam, L. (2018). Kumar Oynama Bozukluğu: Genel Bir Bakış. Journal of Dependence, 19(3), 78-97.
- Çetin, M., & Asıl, S. (2018). Sosyal Temsiller Kuramı Bağlamındaki Kriz Olgusunun Değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(3), 6- 28.
- Dost, A., Doğan, A., & Huyar, D. (2021). Hemşirelik Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığı. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 4(3), 393- 401.
- Ekşi, F., & Ümmet, D. (2013). Bir Kişilerarası İletişim Problemi Olarak İnternet Bağımlılığı ve Siber Zorbalık: Psikolojik Danışma Açısından Değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 91-115.
- Erses, T., & Müezzin- Emre, E. (2018). İnsani Değerler Psiko-Eğitim Programının Ergenlerde İnternet Kullanımına Etkisi. İnternational Journal of Humanity and Education, 4(7), 313- 326.
- Ertürk, H. (2018). Rüyaların Sosyal Temsilleri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Gosling, S. D., & Mason, W. (2015). İnternet Research in Psychology. The Annual Review of Psychology, 66, 877- 902.
- Göz, İ. (Ed.). (2021). Psikolojide Araştırma Yöntemleri. Nobel Yayınları: Ankara.
- Griffiths, M. (1999). Internet Addiction: Fact or Fiction?. The Psychologist, 12(5), 246-250.
- Kösegil, E. (2022). Social Representations of Food and Healthy Eating During Covid-19 Pandemic, Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Menkü, M. U. (2006). Kalite Algısının Sosyal Temsilleri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Moscovici, S. (2001). Social representations explorations in social psychology. New York University Press: New York.
- Moscovici, S. (2008). Psychoanalysis: Its image and its public. Polity.
- Narter, M. (2003). Deliliğin Sosyal Temsilleri. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(7), 23-70.
- Narter, M. (2004). Sağlık ve Hastalığın Sosyal Temsilleri. Psikoloji Çalışmaları, 24, 57-74.
- Narter, M. (2012). Türkiye’de Psikanalizin Sosyal Temsilleri. Bağlam Yayınları: İstanbul.
- Narter, M. (2017). Günlük Hayat ve Medyada Psikanalizin Sosyal Temsilleri. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 357-387.
- Öner, B. (2002). Sosyal Temsiller. Kriz Dergisi, 10(1), 29-35.
- Özkaya, M.N. (2021). Social Representations of Digital Games. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Şah, U. (2009). Türkiye’deki Gençlerin Cinsel Yönelimlere İlişkin Sosyal Temsilleri ve Homofobi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Şah, U. (2011). Türkiye’deki Gençlerin Cinsel Yönelimlere Karşı Sosyal Temsilleri. Türk Psikoloji Yazıları, 14(27), 88-99.
- Şenormancı, Ö., Konkan, R., & Süngür, M. Z. (2010). İnternet Bağımlılığı ve Bilişsel Davranışçı Terapisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 261- 268.
- Üzelgün, M. A. (2015). Sosyal Temsil Çalışmaları İçin Sistematik Bir Yöntem Olarak Argüman Analizi. Psikoloji Çalışmaları, 35(2), 71- 92.
- Web: We are social Digital 2022: Turkey — DataReportal – Global Digital Insights https://datareportal.com/reports/digital-2022-turkey
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık: Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Psikolojide Davranış-Kişilik Değerlendirmesi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 25 Nisan 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2024 |
| Kabul Tarihi | 2 Şubat 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Sayı: 14 |
Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi (USBAD), İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Yerleşke / Malatya
Telefon: 0533 5438933, https://dergipark.org.tr/tr/pub/usbad -- sdurukoglu@gmail.com -- usbaddergi@gmail.com