Öz
The Prophet Muḥammad is a warner who invites humanity to Allah. During his 23-year mission as a prophet, he raised the generation of Companions under the guidance of the Qur’ān.While he was raising the generation of Companions, he also wanted future generations to lead a life in line with the Qur’ān and the Sunnah. Accordingly, he gave good news and encouraging information about his ummah and warned the companions and future generations. Prophet’s warnings; sometimes with suggestive expressions, sometimes with the imperative mood, and sometimes over the concept of fear. In this study, the issues that the Prophet warned his ummah through the concept of fear were examined. In the research, first of all, the definition of fear was made and the issues expressed through the concept of fear and related ḥadīths were determined. Topics are organized under two headings. In the first title, inne aḫvefe mâ aḫâfu pattern, which is the most emphatic structure of fear and anxiety, and warning ḥadīths made through similar expressions that have the same meaning with this pattern are examined. In the second title, the pattern of eḫâfü ʿaleyküm, which has a slightly lower emphasis level of warning, and the warning ḥadīths that have the same meaning as this pattern are discussed. In the study, the explanations of the ḥadīths, which are discussed through the concept of fear, are included and the aspects of the ḥadīths facing today are analyzed.
Kaynakça
- Abdülbâkî, Muhammed Fuâd, Muʿcemü’l-müfehres li elfâzi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1987.
- Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî, Müsnedü’l-imâm Ahmed b. Hanbel, Thk. Şuayb el-Aranût, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut, 1421/2001.
- el-Bâcî, Ebü’l-Velîd, el-Münteḳâ şerḥu Muvaṭṭaʾ, Matbaatü’s-Seâde, Mısır, 1332/1914.
- el-Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. Hüseyin, Şuabü’l-îmân, Thk. Abdulalîʿ Abdulḥamîd, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 1423/2003.
- el-Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr, el-Baḥru’z-zeḫḫâr/Müsned, Thk. Âdil b. Sad-Mahfuzurrâhmân, Mektebetü’l-ʿUlûm ve’l-Hikem, Medine, 1427/2006.
- Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail, el-Câmiʿu’ṣ-Ṣaḥîḥ, Nşr. Muhammed Züheyr b. Nasr, Dâru Tavki’n-Necât, y.y., 1422/2001.
- el-Cessâs, Ebû Bekr, Şerḥu muḫtaṣari’ṭ-Ṭaḥâvî, Thk. İsmetullah İnayetullah Muhammed, Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmî, y.y., 1431/2010.
- Cürcânî, es-Seyyid eş-Şerîf, Kitâbü’t-Taʿrifât, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Lübnan,1403/1983.
- Dihlevî, Ebü’l-Mecd, Lemaʿâtü’t-Tenḳîḥ fî Şerḥi Mişkâti’l-Meṣâbîḥ, Thk. Takiyyüddin en-Nedvî, Dâru’n-Nevâdir, Suriye, 1435/2014.
- Ebû Dâvûd, Süleymân, Müsnedü Ebî Dâvûd eṭ-Ṭayâlisî, Thk. Muhammed Abdilmuhsin et-Turkî, Dâru’l-Hicr, Mısır, 1419/1999.
- Ebû Yaʿlâ, Ahmed b. Ali, Müsnedü Ebî Yaʿla, Daru’l-Meʾmun, Dımaşk, 1403/1984.
- Elbânî, Nâsırüddin, Ṣaḥîḥu’t-terġîb ve’t-terhîb, Mektebetü’l-Meârif, Riyâd, 1421/2000.
- et-Tirmizî, Ebû İsa, el-Câmiʿu’ṣ-Ṣaḥîḥ, Thk. Ahmed Muhammed Şâkir, Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Kahire, 1395/1975.
- el-Gazzî, Necmüddîn, Ḥüsnü’t-tenebbüh li-mâverede fi’t-teşebbüh, Dâru’n-Nevâdir, Suriye, 1432/2011.
- Hâkim en-Nîsâbûrî, el-Müstedrek ʿale’ṣ-Ṣahîhayn, Thk. Mustafa Abdülkadir Atâ, Dâru’l-Kütübi’l-ʿİlmiyye, Beyrut, 1411/1990.
- Hamûş, Meʾmûn, et-Tefsîru’l-Meʾmûn ʿale’l-Menheci’t-tenzîl veṣ’-Ṣaḥiḥi’l-mesnûn, el-Mektebetü’ş-Şâmiletü’z-Zehebiyye, 1428/2007.
- İbn Battâl, Ebü’l-Hasen, Şerḥu Ṣaḥîḥi’l-Buḫârî li İbn Battâl, Thk. Ebû Temim Yasir b. İbrahim, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 1424/2003.
- İbn Ebû Şeybe, Ebû Bekr, Kitâbü’l-muṣannef fi’l-eḥâdîs̱ ve’l-âs̱âr, Thk. Kemâl Yûsuf el-Hût, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 1409/1988.
- İbn Hacer el-Askalânî, Fetḥu’l-bârî bi-şerḥi Ṣaḥîḥi’l-Buḫârî, Dâru’l-Maʿrife, Beyrut, 1379/1960.
- İbn Mâce, Ebû Abdullah, Sünenü İbn Mâce, Thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʿArabî, Kahire, 1395/1975.
- İbn Teymiyye, Takıyyüddîn, el-Ḳavâʿidü’n-Nûrâniyye, Thk. Ahmed b. Muhammed el-Halîl, Dâru İbni’l-Cevzî, el-Memleketü’l-ʿArabiyyeti’s-Suûdiyye, 1422/2020.
- İbnü’l-Arabî, Ebû Bekr, el-Ḳabes fî Şerḥi Muvaṭṭaʾi Mâlik b. Enes, Thk. Muhammed Abdullah, Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, y.y., 1412/1992.
- İbnü’l-Irâkî, Ebû Zürʿa, Ṭarḥu’t-Tes̱rîb fî Şerḥi’t-Taḳrîb, Tabʿa’l-Mısriyye’l-Kâdime, Kahire, trs.
- Molla Gürâni, el-Kevs̱erü’l-cârî ilâ riyâżi eḥâdîs̱i’l-Buḫârî, Thk. Ahmed İzzû İnâye, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʿArabî, Beyrut, 1428/2008.
- Münâvî, Zeynüddîn Muhammed, Feyżü’l-ḳadîrşerḥu’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaġîr, el-Mektebetü’t-Ticâriyyetü’l-Kübrâ, Mısır, 1356/1938.
- Münâvî, Zeynüddîn Muhammed, et-Teysîr bi-şerḥi’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaġîr, Mektebetü’l-İmâm eş-Şâfiî, Riyad, 1408/1988.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn el-Haccâ, el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ, Nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkî, y.y., Kahire, 1374-75/1955-56.
- Öğüt, Salim, “İmam”, DİA, İstanbul 2000.
- Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât fî ġarîbi’l-Ḳurʾân, Thk. Safvân Adnân Dâvudî, Dâru’l-Kalem, Dımaşk, 1412/1992.
- er-Remlî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddîn, Şerḥu Süneni Ebî Dâvûd, Dâru’l-Felâh, Mısır, 1437/2016.
- er-Rûyânî, Muhammed b. Hârûn, Müsnedü’r-Rûyânî, Thk. Eymen Ali Ebû Yemânî, Müsssesetü Kurtubâ, Kahire, 1416/1996.
- Sindî, Ebü’l-Hasen Nûruddîn, Ḥâşiyetü’s-Sindî ʿalâ Süneni İbn Mâce/Kifâyetü’l-ḥâce fî şerḥi Süneni İbn Mâce, Dâru’l-Cîl, Beyrut, trs.
- Şuayb el-Arnaût, “4205 Nolu Hadis Dipnot Açıklaması”, Süneni İbn Mâce. mlf. İbn Mâce, Dâru’r-Risâleti’l-ʿÂlemiyye, y.y., 1430/2009.
- et-Taberânî, Ebü’l-Kâsım, el-Muʿcemü’l-kebîr, Thk. Hamdi b. Abdülmecîd es-Selefî, Mektebetü İbn Teymiyye, Kahire, 1414/1994.
- el-Ukberî, Ebü’l-Bekâ Muhibbüddîn, İʿrâbü mâ yüşkilü min Elfâẓi’l-ḥadîs̱i’n-nebevî, Thk. Abdülhamîd Hindâvî, Müessesetü’l-Muhtâr, Kahire, 1420/1999.
- ez-Zemahşerî, Ebü’l-Kâsım, el-Keşşâf ʿan hakâiki ġavâmiḍi’t-tenzîl, Dâru’l-Kütübi’l-ʿArabiyye, Beyrut, 1407/1987.
Öz
Hz. Peygamber, insanlığı Allah’a davet eden bir uyarıcıdır. 23 yıllık risâlet görevi süresinde, Kur’ân’ın rehberliğinde sahâbe neslini yetiştirmiştir. O, bir taraftan sahâbe neslini yetiştirirken bir taraftan da gelecek nesillerin Kur’ân ve sünnet çizgisinde bir hayat sürmelerini arzu etmiştir. Buna bağlı olarak zaman zaman ümmeti hakkında müjdeleyici ve teşvik edici bilgiler vermiş, zaman zaman da sahâbeyi ve gelecek nesilleri uyarmıştır. Hz. Peygamber uyarılarını; bazen imalı anlatımlarla, bazen emir kipiyle bazen de korku kavramı üzerinden yapmıştır. Hz. Peygamber’in korku kavramı üzerinden ümmetini uyardığı konular incelenmiştir. Araştırmada öncelikli olarak korkunun tanımı yapılmış ve korku kavramı üzerinden ifade edilen hususlar ve ilgili hadisler tespit edilmiştir. Konular iki başlık altında düzenlenmiştir. Birinci başlıkta, korku ve endişenin en tekitli/vurgulu yapısı olan inne eḫvefe mâ eḫâfü kalıbı ve bu kalıpla aynı anlama gelecek benzer anlatımlar yoluyla yapılan uyarı hadisleri incelenmiştir. İkinci başlıkta, uyarının tekit düzeyi biraz daha düşük olan eḫâfü ʿaleyküm kalıbı ve bu kalıpla aynı anlama gelecek uyarı hadisleri ele alınmıştır. Çalışmada korku kavramı üzerinden ele alınan hadislerin açıklamalarına yer verilmiş ve hadislerin günümüze bakan yönleri tahlil edilmiştir.
Kaynakça
- Abdülbâkî, Muhammed Fuâd, Muʿcemü’l-müfehres li elfâzi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1987.
- Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî, Müsnedü’l-imâm Ahmed b. Hanbel, Thk. Şuayb el-Aranût, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut, 1421/2001.
- el-Bâcî, Ebü’l-Velîd, el-Münteḳâ şerḥu Muvaṭṭaʾ, Matbaatü’s-Seâde, Mısır, 1332/1914.
- el-Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. Hüseyin, Şuabü’l-îmân, Thk. Abdulalîʿ Abdulḥamîd, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 1423/2003.
- el-Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr, el-Baḥru’z-zeḫḫâr/Müsned, Thk. Âdil b. Sad-Mahfuzurrâhmân, Mektebetü’l-ʿUlûm ve’l-Hikem, Medine, 1427/2006.
- Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail, el-Câmiʿu’ṣ-Ṣaḥîḥ, Nşr. Muhammed Züheyr b. Nasr, Dâru Tavki’n-Necât, y.y., 1422/2001.
- el-Cessâs, Ebû Bekr, Şerḥu muḫtaṣari’ṭ-Ṭaḥâvî, Thk. İsmetullah İnayetullah Muhammed, Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmî, y.y., 1431/2010.
- Cürcânî, es-Seyyid eş-Şerîf, Kitâbü’t-Taʿrifât, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Lübnan,1403/1983.
- Dihlevî, Ebü’l-Mecd, Lemaʿâtü’t-Tenḳîḥ fî Şerḥi Mişkâti’l-Meṣâbîḥ, Thk. Takiyyüddin en-Nedvî, Dâru’n-Nevâdir, Suriye, 1435/2014.
- Ebû Dâvûd, Süleymân, Müsnedü Ebî Dâvûd eṭ-Ṭayâlisî, Thk. Muhammed Abdilmuhsin et-Turkî, Dâru’l-Hicr, Mısır, 1419/1999.
- Ebû Yaʿlâ, Ahmed b. Ali, Müsnedü Ebî Yaʿla, Daru’l-Meʾmun, Dımaşk, 1403/1984.
- Elbânî, Nâsırüddin, Ṣaḥîḥu’t-terġîb ve’t-terhîb, Mektebetü’l-Meârif, Riyâd, 1421/2000.
- et-Tirmizî, Ebû İsa, el-Câmiʿu’ṣ-Ṣaḥîḥ, Thk. Ahmed Muhammed Şâkir, Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Kahire, 1395/1975.
- el-Gazzî, Necmüddîn, Ḥüsnü’t-tenebbüh li-mâverede fi’t-teşebbüh, Dâru’n-Nevâdir, Suriye, 1432/2011.
- Hâkim en-Nîsâbûrî, el-Müstedrek ʿale’ṣ-Ṣahîhayn, Thk. Mustafa Abdülkadir Atâ, Dâru’l-Kütübi’l-ʿİlmiyye, Beyrut, 1411/1990.
- Hamûş, Meʾmûn, et-Tefsîru’l-Meʾmûn ʿale’l-Menheci’t-tenzîl veṣ’-Ṣaḥiḥi’l-mesnûn, el-Mektebetü’ş-Şâmiletü’z-Zehebiyye, 1428/2007.
- İbn Battâl, Ebü’l-Hasen, Şerḥu Ṣaḥîḥi’l-Buḫârî li İbn Battâl, Thk. Ebû Temim Yasir b. İbrahim, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 1424/2003.
- İbn Ebû Şeybe, Ebû Bekr, Kitâbü’l-muṣannef fi’l-eḥâdîs̱ ve’l-âs̱âr, Thk. Kemâl Yûsuf el-Hût, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 1409/1988.
- İbn Hacer el-Askalânî, Fetḥu’l-bârî bi-şerḥi Ṣaḥîḥi’l-Buḫârî, Dâru’l-Maʿrife, Beyrut, 1379/1960.
- İbn Mâce, Ebû Abdullah, Sünenü İbn Mâce, Thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʿArabî, Kahire, 1395/1975.
- İbn Teymiyye, Takıyyüddîn, el-Ḳavâʿidü’n-Nûrâniyye, Thk. Ahmed b. Muhammed el-Halîl, Dâru İbni’l-Cevzî, el-Memleketü’l-ʿArabiyyeti’s-Suûdiyye, 1422/2020.
- İbnü’l-Arabî, Ebû Bekr, el-Ḳabes fî Şerḥi Muvaṭṭaʾi Mâlik b. Enes, Thk. Muhammed Abdullah, Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, y.y., 1412/1992.
- İbnü’l-Irâkî, Ebû Zürʿa, Ṭarḥu’t-Tes̱rîb fî Şerḥi’t-Taḳrîb, Tabʿa’l-Mısriyye’l-Kâdime, Kahire, trs.
- Molla Gürâni, el-Kevs̱erü’l-cârî ilâ riyâżi eḥâdîs̱i’l-Buḫârî, Thk. Ahmed İzzû İnâye, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʿArabî, Beyrut, 1428/2008.
- Münâvî, Zeynüddîn Muhammed, Feyżü’l-ḳadîrşerḥu’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaġîr, el-Mektebetü’t-Ticâriyyetü’l-Kübrâ, Mısır, 1356/1938.
- Münâvî, Zeynüddîn Muhammed, et-Teysîr bi-şerḥi’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaġîr, Mektebetü’l-İmâm eş-Şâfiî, Riyad, 1408/1988.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn el-Haccâ, el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ, Nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkî, y.y., Kahire, 1374-75/1955-56.
- Öğüt, Salim, “İmam”, DİA, İstanbul 2000.
- Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât fî ġarîbi’l-Ḳurʾân, Thk. Safvân Adnân Dâvudî, Dâru’l-Kalem, Dımaşk, 1412/1992.
- er-Remlî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddîn, Şerḥu Süneni Ebî Dâvûd, Dâru’l-Felâh, Mısır, 1437/2016.
- er-Rûyânî, Muhammed b. Hârûn, Müsnedü’r-Rûyânî, Thk. Eymen Ali Ebû Yemânî, Müsssesetü Kurtubâ, Kahire, 1416/1996.
- Sindî, Ebü’l-Hasen Nûruddîn, Ḥâşiyetü’s-Sindî ʿalâ Süneni İbn Mâce/Kifâyetü’l-ḥâce fî şerḥi Süneni İbn Mâce, Dâru’l-Cîl, Beyrut, trs.
- Şuayb el-Arnaût, “4205 Nolu Hadis Dipnot Açıklaması”, Süneni İbn Mâce. mlf. İbn Mâce, Dâru’r-Risâleti’l-ʿÂlemiyye, y.y., 1430/2009.
- et-Taberânî, Ebü’l-Kâsım, el-Muʿcemü’l-kebîr, Thk. Hamdi b. Abdülmecîd es-Selefî, Mektebetü İbn Teymiyye, Kahire, 1414/1994.
- el-Ukberî, Ebü’l-Bekâ Muhibbüddîn, İʿrâbü mâ yüşkilü min Elfâẓi’l-ḥadîs̱i’n-nebevî, Thk. Abdülhamîd Hindâvî, Müessesetü’l-Muhtâr, Kahire, 1420/1999.
- ez-Zemahşerî, Ebü’l-Kâsım, el-Keşşâf ʿan hakâiki ġavâmiḍi’t-tenzîl, Dâru’l-Kütübi’l-ʿArabiyye, Beyrut, 1407/1987.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 5 Ekim 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Sayı: 91 |
- Makale Dosyaları