Mantık Araştırmaları Dergisi

Öz

“Aldatanların Söylem Dili Safsata” başlığını taşıyan eser, daha en başta başlık aracılığıyla anlatacağı konuyu özlü bir biçimde vermektedir. Kitabın kapağından da anlaşılacağı üzere başlıktaki vurgu, “safsata” sözcüğündedir. Haliyle kitapta asıl anlatılan ve odaklanılan konu safsatanın ne olduğudur. “Söylem dili” ifadesiyle de yazar, dil denilince yalnızca söylemin ya da konuşmanın anlaşılmaması gerektiğini vurgular gözükmektedir. Örneğin eylem dilinden, vücut dilinden ve farklı tür dillerden de söz edilebilir. Her ne kadar safsata, söylem dilini kendisine hareket noktası olarak alsa da söylem dilinin ilişkili olduğu, kendisinden etkilendiği ve kendisini etkilediği birçok alan vardır. Daha sonra geleceği üzere; söylem dili ifadesiyle diğer dillerden ayrılıp söylem alanına çekilen safsata yine diğer alanlarla da ilişkilendirilerek açıklanmaktadır. Yazar, safsatanın yerini daha açık ve net bir biçimde ifade edebilmek adına safsatayı önce diğer dillerden ayrıştırmakta ardından gerekli ilişkilendirmelere işaret ederek belirgin bir yere konumlandırmaktadır. “Aldatanların” sözcüğüyle de yazar, bir söylem dili olan safsatanın kimler tarafından kullanıldığını ifade etmektedir. Kısaca safsata, bir söylem dilidir ve aldatanlar tarafından kullanılır. Dilin doğru ve sade bir biçimde kullanımı, iletişimi kolaylaştıracağı gibi safsataya giden yolları kapatmanın da bir başlangıç noktasıdır. Bu yaklaşımıyla yazar, günümüzde analitik düşünmenin önemine sıkça vurgu yapmanın yanı sıra Aristoteles’in “analitik” kavramına da bir gönderimde bulunmakta ve aradaki bağlantıları kurmaktadır.
“Aldatanların Söylem Dili Safsata”, -kanaatimizce- günümüze kadar safsata alanında yapılmış çalışmalardan beslenen, birikimi yapıcı bir eleştiriyle yoğurarak sunan, konuyu etraflıca değerlendirme imkanı sağlayan, örnekleriyle konuları somutlaştıran ve anlaşılmasını kolaylaştıran bir eserdir. Eserin asıl vurgusu; safsatanın nasıl hayatın içinden ve doğal bir biçimde doğduğu, günümüzde de bu konuda hayatın içinde nasıl bilinçli ve farkında olacağımız üzerindedir. Doğru ve yanlışı birbirinden ayırma gücüne sahip olan akla kılavuzluk eden mantık, insanı düşünmede hataya düşmekten koruyan bir araçtır. Mantığın, işlevini yerine getirebilmesi için aklın doğru bir biçimde işletilmesi/kullanılması gerekmektedir. Doğrunun bilinmesi kadar yanlışın (safsatanın) da bilinmesi oldukça önemlidir. Bu nedenle söz konusu eser, hataya düşmekten ve düşürmekten kaçınmayı öğrenmek isteyenler için oldukça kapsamlı ve faydalı bir çalışmadır. Ancak safsata hakkında bilgi sahibi olmak asla safsata yapmayacağımızı ya da hiçbir safsataya kanmayacağımızı garanti etmez. Tıpkı mantık alanında olduğu gibi yalnızca doğru kullanıldığında amaca ulaşılmasını garanti eder. Kısaca ifade edecek olursak; “Mantık size düşünmeyi öğretir, sizin yerinize düşünmez.”