Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi

Abstract

Bu araştırma, telif edildiği IX/XV. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti’nde eğitim ve yargı alanında önemli bir yer tutan Molla Hüsrev’in Dürerü’l-hükkâm fî şerhi Gureri’l-ahkâm isimli fıkıh eseri etrafında oluşan literatürü tanıtmak amacıyla yapılmıştır. Eserle alakalı çoğu Osmanlı ilmiye sınıfı mensubu müderris ve kadılara ait şerh, hâşiye, ta‘lîk, ihtisar, reddiye, nazım ve tercüme tarzında 100 kadar çalışma tespit edilmiştir. Bunlardan nüshaları bulunabilenler konularına göre tasnif edilerek müellifleri ve muhtevaları hakkında kısa bilgiler verilmiş ve böylece Osmanlı’daki fıkıh eğitimi ve hukuk düşüncesinin anlaşılmasına katkı sağlanmaya çalışılmıştır. Araştırma bu haliyle Dürer etrafında oluşan literatürü tanıtan en kapsamlı çalışma olmakla birlikte, bugün için kayıp olduğu neticesine varılan veya çeşitli sebeplerle erişilemeyen nüshalara ulaşılması, ayrıca mevcut kütüphane kataloglarında henüz kayda geçilmemiş veya yanlış kaydedilmişler arasından yeni eserlerin ortaya çıkması ihtimalinin yüksek olması sebebiyle tüketici olmaktan çok sonraki çalışmalarla tamamlanacak bir ön çalışma mahiyetindedir.