Hitit Ekonomi ve Politika Dergisi

Abstract

Danimarka’da yayımlanan Jyllands Posten adlı gazetenin 2005 yılında yayımladığı Hz.
Muhammed içerikli karikatürler krize neden olmuştur. Gazetede, “Hz. Muhammed’i Nasıl
Biliyorsunuz” sorusu etrafında çizilen karikatürler, peygambere hakaret ettikleri
gerekçesiyle eleştirilmiştir. Bu olaydan sonra gazete yönetimi ve çizerlerine yönelik
tehditler olduğu ifade edilmiştir. Benzer bir olay 2015 yılında Fransa’da da yaşanmış ve
Charlie Hebdo adlı mizah dergisinde yayımlanan benzer içerikli bir karikatür nedeniyle
derginin ofisine yapılan silahlı saldırı sonucu çok sayıda kişi hayatını kaybetmiştir.
Müslümanların tepkisine yol açan bu olaylar, karikatürlerin saldırgan tavırları ile ilgilidir
ve bu karikatürlerin Müslüman coğrafyanın dışında ortaya çıkması, yaşanan krizlerin
önemli bir tetikleyicisi olmuştur. “Peygamberin tasviri yapılabilir mi?” sorusu etrafında
şekillenen gündem, tasvirin olup olamayacağı yönünde İslam içerisinde bir tartışma
üretmekten daha çok, amillerin farklı dinden olması hasebiyle doğrudan dine bir saldırı
olarak algılanarak gündeme bu şekilde yön vermiştir. Benzer bir tartışma, 2015 yılında ilk
olarak İran’da gösterime giren İranlı yönetmen Mecid Mecidi’nin Muhammed: Allah’ın
Elçisi filmi ile gündeme gelmiştir. Peygamberin çocukluk ve gelişim dönemlerinin konu
edildiği filmde, peygamberin çocukluk dönemleri için kullanılan görseller, yine
“Peygamberin tasviri yapılabilir mi?” sorusu etrafında tartışmalara neden olmuştur.
Fransalı yazar Silvia Naef, orijinal adı Ya-t-il Une “Question de L’image” en Islam? olan
ve Türkçeye Can Belge tarafından İslam’da “Tasvir Sorunu” Var Mı? başlığıyla tercüme
edilen eserinde, bu soruya daha bütüncül bir açıdan yaklaşmakta ve İslam’da tasvir
konusunu birincil kaynaklar üzerinden incelemektedir. Kitap, orijinal adı ile 2004 yılında
basılmıştır. Türkçe tercümesine yapılan eklerle orijinalinde bulunmayan ve yukarıda
belirtilen Danimarka ve Fransa’daki gelişmeler kitaba eklenmiştir.