Research Article
BibTex RIS Cite

Kadın ve Aile İlmihallerinin Tespiti ve Bunlara Yapılan Eleştirilerin Değerlendirilmesi

Year 2023, Volume: 7 Issue: 2, 250 - 284, 31.12.2023
https://doi.org/10.61272/duid.1380765

Abstract

Bu makalede avamdan olan Müslümanların başucu kitabı niteliğinde olan kadın ve aile ilmihalleri fıkıh literatürünün bir alanı olarak değerlendirilmekte ve fıkıh ilmi açısından incelenmektedir. Makale iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde önce ilmihal kavramı ve ilmihallerin çeşitleri üzerinde kısaca durulmaktadır. Ardından fıkıh edebiyatı içinde önemli bir yer işgal eden kadın ve aile ilmihallerinin tespitine çalışılmaktadır. Tespit edilen kadın ve aile ilmihalleri yazıldıkları dönemler esas alınmak suretiyle kayıt edilmektedir. Bu dönemler cumhuriyet öncesi ve sonrasıdır. Ayrıca ilgili eserler genel aile ilmihalleri ile özel konuları işleyen eserler şeklinde sınıflandırılmaktadır. Tespit edilen her bir eser kısaca tanıtılarak hakkında bilgi verilmektedir. Yine bu kısımda, kadın ve aile ilmihallerinin yazılma nedenleri üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde ise kadın ve aile ilmihallerine yönelik yapılan değerlendirmeler ve tenkitler incelenmiştir. Bu tenkitler şu bakımlardan yapılmıştır: Dil ve üslup, görsellik, aileye görelik, işlevsellik, kaynaklara uygunluk, eğitsellik, benzerlik ve yazarların cinsiyeti. Sonuç kısmında da genel olarak varılan neticeler belirtilmiş ve yazılacak ilmihaller için bazı tavsiyelerde bulunulmuştur.

References

  • Bağdatlı İsmail Paşa. Hediyyetü’l-ârifin esmâü’l-müellifîn ve âsâru’l-musannifîn, haz. İbnülemin Mahmud Kemal İnal – Avni Aktuç. İstanbul: Maarif Vekâleti Yayınları, 1955.
  • Bozkurt, Ramazan. Cumhuriyet Dönemi İlmihal Çalışmaları ve Problemleri. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
  • Davudoğlu, Ahmed. Fıkıh Usulü Dersleri. haz. Fetullah Yılmaz. İstanbul: Şamil Yayınevi, 2023.
  • Dikmen, Mehmet. Aile İlmihali. İstanbul: Demlik Yayınları, 2020.
  • Döndüren, Hamdi. Delilleriyle Aile İlmihali. İstanbul: Erkam Yayınları, 2016.
  • Güman, Osman. “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e İlmihal Literatürü” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 17/26 (2017) 97-198.
  • Habibullah - Muallime Kamer, Ramazan Orucu. Dersaadet: Âlem Matbaası, 1313.
  • İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Abdurrahman. Ahkâmu’n-nisâ. thk. Amr Abdulmün’im Selim. Kahire: Mektebetü İbn Teymiye, 1417/1997.
  • Kahraman, Abdullah. “Cumhuriyet Dönemi İlmihalleri”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 12/24 (2014) 29-32.
  • Kara, Ali. Ayet ve Hadisler Işığında Aile İlmihali. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2013.
  • Karaman, Hayrettin. Aile İlmihali. İstanbul: Timaş Yayınları, 2015.
  • Arpaguş, Hatice Kelpetin. “İlmihal”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 10 Aralık 2021.
  • Muallime Kamer, Namaz Hocası. Dersaadet: Ahmed Kamil Matbaası, 1341.
  • Okur, Hüseyin. (ed.) Aile İlmihali Dersleri. İstanbul: Semerkand Yayınları, 2018.
  • Öztürk, Mehmet. (2019) Aile ve Çocuk İlmihallerinin Tanıtımı ve Din Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
  • Gürkan, Senem – Perşembe, Erkan. “İslâm Kadın İlmihallerinde Kadının Toplumsal Hayattaki Yeri: Kadın Ve Erkek İlmihal Yazarları Üzerine Bir Karşılaştırma”. Turkısh Studies – Comparative Religious Studies 15/2 (2020) 221.
  • Urhan, N. İbnu’l Cevzi ve “Ahkâmu’n Nisâ” Adlı Eseri. İstanbul: Marmara Yayınları.
  • Uysal, Asım - Uysal, Mürşide. Kadın İlmihali. İstanbul: Uysal Yayınevi, 2008.
  • Vanlıoğlu, Hüsamettin vd. Aile İlmihali. İstanbul: İsmailağa Yayınları, 2019.
  • Yıldırım, Adem. “Osmanlı Türkçesiyle Yazılan İlmihal Eserleri ve Muhteviyâtı (II)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 9/46 (Ekim 2016), 30-48.

Determination of Women and Family Catechisms and Evaluation of Criticisms Made on Them

Year 2023, Volume: 7 Issue: 2, 250 - 284, 31.12.2023
https://doi.org/10.61272/duid.1380765

Abstract

In this article, the women's and family catechisms, which are the bedside books of the common Muslims, are evaluated as a field of fiqh literature and analysed in terms of the science of fiqh. The article consists of two parts. In the first part, the concept of catechism and the types of catechisms are briefly emphasised. Then, an attempt is made to identify women's and family catechisms, which occupy an important place in fiqh literature. The identified women's and family catechisms are recorded on the basis of the periods in which they were written. These periods are before and after the Republic. In addition, the related works are classified as general family catechisms and works dealing with special subjects. Each identified work is briefly introduced and information about it is given. In this section, the reasons for the writing of women and family catechisms are emphasised. In the second part, the evaluations and criticisms made against women's and family catechisms are analysed. These criticisms were made in the following respects: Language and style, visuality, relevance to the family, functionality, suitability to the sources, education, similarity and gender of the authors. In the conclusion part, the general conclusions are stated and some recommendations are made for the future of the catechisms to be written.

References

  • Bağdatlı İsmail Paşa. Hediyyetü’l-ârifin esmâü’l-müellifîn ve âsâru’l-musannifîn, haz. İbnülemin Mahmud Kemal İnal – Avni Aktuç. İstanbul: Maarif Vekâleti Yayınları, 1955.
  • Bozkurt, Ramazan. Cumhuriyet Dönemi İlmihal Çalışmaları ve Problemleri. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
  • Davudoğlu, Ahmed. Fıkıh Usulü Dersleri. haz. Fetullah Yılmaz. İstanbul: Şamil Yayınevi, 2023.
  • Dikmen, Mehmet. Aile İlmihali. İstanbul: Demlik Yayınları, 2020.
  • Döndüren, Hamdi. Delilleriyle Aile İlmihali. İstanbul: Erkam Yayınları, 2016.
  • Güman, Osman. “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e İlmihal Literatürü” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 17/26 (2017) 97-198.
  • Habibullah - Muallime Kamer, Ramazan Orucu. Dersaadet: Âlem Matbaası, 1313.
  • İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Abdurrahman. Ahkâmu’n-nisâ. thk. Amr Abdulmün’im Selim. Kahire: Mektebetü İbn Teymiye, 1417/1997.
  • Kahraman, Abdullah. “Cumhuriyet Dönemi İlmihalleri”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 12/24 (2014) 29-32.
  • Kara, Ali. Ayet ve Hadisler Işığında Aile İlmihali. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2013.
  • Karaman, Hayrettin. Aile İlmihali. İstanbul: Timaş Yayınları, 2015.
  • Arpaguş, Hatice Kelpetin. “İlmihal”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 10 Aralık 2021.
  • Muallime Kamer, Namaz Hocası. Dersaadet: Ahmed Kamil Matbaası, 1341.
  • Okur, Hüseyin. (ed.) Aile İlmihali Dersleri. İstanbul: Semerkand Yayınları, 2018.
  • Öztürk, Mehmet. (2019) Aile ve Çocuk İlmihallerinin Tanıtımı ve Din Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
  • Gürkan, Senem – Perşembe, Erkan. “İslâm Kadın İlmihallerinde Kadının Toplumsal Hayattaki Yeri: Kadın Ve Erkek İlmihal Yazarları Üzerine Bir Karşılaştırma”. Turkısh Studies – Comparative Religious Studies 15/2 (2020) 221.
  • Urhan, N. İbnu’l Cevzi ve “Ahkâmu’n Nisâ” Adlı Eseri. İstanbul: Marmara Yayınları.
  • Uysal, Asım - Uysal, Mürşide. Kadın İlmihali. İstanbul: Uysal Yayınevi, 2008.
  • Vanlıoğlu, Hüsamettin vd. Aile İlmihali. İstanbul: İsmailağa Yayınları, 2019.
  • Yıldırım, Adem. “Osmanlı Türkçesiyle Yazılan İlmihal Eserleri ve Muhteviyâtı (II)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 9/46 (Ekim 2016), 30-48.
There are 20 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Islamic Law
Journal Section Research Article
Authors

Fetullah Yılmaz 0000-0002-2348-9537

Ayşegül Bülbül 0000-0003-1403-1943

Publication Date December 31, 2023
Submission Date October 24, 2023
Acceptance Date December 22, 2023
Published in Issue Year 2023 Volume: 7 Issue: 2

Cite

ISNAD Yılmaz, Fetullah - Bülbül, Ayşegül. “Kadın Ve Aile İlmihallerinin Tespiti Ve Bunlara Yapılan Eleştirilerin Değerlendirilmesi”. Düzce İlahiyat Dergisi 7/2 (December 2023), 250-284. https://doi.org/10.61272/duid.1380765.

Düzce Divinity Journal is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International Licence (CC BY NC).