Kadirîlik, Abdülkâdir-i Geylânî’ye (v.561/1165-66) nisbet edilen İslâm dünyasının ilk ve en yaygın tarikatıdır. Kâdiriyye Tarîkatının elliye yakın şubesi bulunmaktadır. Hâlisiyye şubesi bunlar arasında en yaygın ve günümüze kadar varlığını devam ettiren şubelerden birisidir. Tasavvuf târihinde kol pîri ifadesi, tarîkatın asıl pîrinin vefâtından sonraki dönemlerde yaşamış, tarîkatın gelişmesi ve yayılması yönünde önemli hizmetleri olmuş, tarîkatın usûl ve kâidelerini tesbit ve tertip etmiş veya bu alanda yeni bir ictihad şeklinde değişiklikler yapmış olan büyük mürşidler için kullanılan bir tabirdir. Saydığımız bu önemli hizmetlerin tamamını bir kısmını gerçekleştirmiş olmaları kendilerinin tarîkat içinde “Pîr-i Sânî/İkinci Pîr” olarak anılmalarına ve kurdukları kolun da yeni bir isimle anılmasına vesîle olmuştur.
Hâlisiyye’nin kurucusu olan Abdurrahman Hâlis Talebânî tarîkatta esmâ-i seb’a ile icrâ edilen seyr ü sülûk usulünü kelime-i tevhîd ve lafza-i celâle hasretmiş, tarikat virdlerinde birtakım kısaltmalar ve zikir şeklinde farklı uygulamalar ihdas etmek suretiyle yeni ictihadlarda bulunmuştur. Ayrıca daha önce tarikat zikrinde kullanılmadığı halde ilk kez kudüm ve benzeri aletlerin çalınmasına cevaz vermiş olması sebebiyle kol pîri veya pîr-i sânî olarak anılmıştır. Tarîkatları veli yetiştirme mektepleri olarak değerlendirirsek kalp tasfiyesi ve nefs tezkiyesinde evrâd ve ezkârın önemi ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada Kâdiriyye-i Hâlisiyye’nin seyr-ü sülük eğitiminde önemli bir konuma sahip olan ferdî ve toplu zikir uygulamaları incelenmiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Sufism |
Journal Section | Araştırma makaleleri |
Authors | |
Early Pub Date | January 1, 2024 |
Publication Date | December 31, 2023 |
Submission Date | December 7, 2023 |
Acceptance Date | December 13, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 8 Issue: 13 |